اختلال دیسفوریای پیش از قاعدگی چیست؟ «آشفتگی شدید روحی پریود و برداشتن رحم برای درمان آن»
ماری لوییس کانولی | پیامدهای روانی پریود در بعضی زنان آنقدر شدید است که زنانی با سن ۳۰ سال مجبور میشوند درمانهای سختی مانند هیسترکتومی یا جراحی برداشتن رحم را انتخاب کنند.
۳ تا ۸ درصد زنان در سن باروری دچار ملال و آشفتگی روانی به نام اختلال دیسفوریای پیش از عادت ماهانه (پیامدیدی) میشوند.
به گفته یک پزشک ۳۰ درصد زنانی که این اختلال در آنها تشخیص داده شده، دست به خودکشی زدهاند.
دو زن به بیبیسی در ایرلند شمالی گفتند علایم قبل از پریود آنها آنقدر شدید بود و آنها را ناتوان میکرد که میخواستند بمیرند.
دکتر فرانسیس استوارت، مشاور متخصص زنان و زایمان، میگوید ۸۶ درصد افرادی که این اختلال در آنها تشخیص داده شده، به فکر خودکشی بودهاند.
او با زنانی مواجه شده که قبل از قاعدگی دچار «خشم خروشانی شدهاند که نمیتوانند کنترل کنند.»
با این حال، به گفته دکتر استوارت بعد از تمام شدن پریود «آنها دوباره خود را بازمیشناسند» و توصیف اطرافیانشان این است که انگار «با دو آدم متفاوت زندگی میکنند.»
او میگوید: «برای بعضی تنها راه مقابله با این خشم و محافظت از اطرافیانشان این است که تقریبا خود را در یک اتاق حبس کنند تا وقتی که این طلسم بشکند و از آن عبور کنند.»
«به این دلیل که آنها میترسند کاری با خود یا اطرافیانشان بکنند.»
دکتر استوارت میگوید برخی از این زنان مجبور هستند برای «کنترل علائم قبل از عادت ماهانه» تصمیمهایی بگیرند که «زندگیشان را تغییر میدهد»؛ تصمیمهایی مانند برداشتن تخمدانها، رحم و لولههای رحم.
«احساس میکردم نباید زندگی کنم»
سامانتا کمبل که ۳۲ ساله است، وقتی با علایم شدید قبل از پریود مواجه شد، به فکر خودکشی افتاد.
او میگوید: «حس میکردم همه اطرافیانم بدون من وضعیت بهتری خواهند داشت. نمیخواستم بار خانواده را سنگین کنم. احساس میکردم نمیخواهم زندگی کنم.»
سامانتا که در کانتی داون ایرلند زندگی میکند، دچار پیامدیدی یا اختلال آشفتگی و ملال پیش از قاعدگی شده بود.
سامانتا یک هفته قبل از پریود خود را «منزوی» میکرد، به این صورت که در اتاقش تنها میماند تا از خود و خانوادهاش محافظت کند.
او میگوید: «اگر عصبانی میشدم یا به اطرافیانم ضربه میزدم، که جزو علایم است، بعدا یا با بریدن بدن یا پرخوری به خودم صدمه میزدم.»
سامانتا رحم خود را برداشته و الان قصد دارد تخمدانهایش را هم خارج کند. کاری که نیاز به جراحی دارد و باعث یائسگی زودرس خواهد شد.
پیامدیدی چیست؟
پیامدیدی نوعی ملال و آشفتگی روحی به نام اختلال دیسفوریا یا اختلال آشفتگی پیش از پریود است.
سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۱۹ و به دنبال آن سازمان بهداشتی بریتانیا پیامدیدی را به عنوان یک بیماری به رسمیت شناختند.
زنان دو هفته پیش از پریود دچار آشفتگی روانی بسیار شدید میشوند که با شروع خونریزی علائم آن افول میکند.
مشخص نیست که چرا تاثیرات روحی ناشی از پریود در بعضی از زنان بیش از دیگران است.
متخصصان بهداشت فکر میکنند میتواند دلایل ژنتیکی داشته باشد؛ یا سیستم عصبی مرکزی برخی به طور خاص به تغییرات هورمونی حساستر باشد یا به سختی بتواند با استرس مقابله کند.
علایم آن میتواند شامل این موارد باشد: گرفتگی عضلات، سردرد و درد مفاصل و عضلهها. علائم رفتاری مانند پرخوری و مشکلات خواب؛ علائم ذهنی و عاطفی مثل احساس اضطراب، عصبانیت، افسردگی یا حتی فکر خودکشی.
جنیفر مسیت ۳۹ ساله که در دوبلین، پایتخت جمهوری ایرلند، زندگی میکند، درباره بدترین حالاتش میگوید: «فکر کردن به خودکشی، احساس بیمصرفی، و اینکه هر دو هفته فقط میخواستم خودم را بکشم.»
او میگوید که از نظر شدت علایم در انتهای طیف بوده و برای تشخیص و درمان باید به لندن میرفته است. با این حال فکر میکند خوشاقبال است که قبل از انجام هیسترکتومی یا برداشتن رحم، یک پسر به دنیا آورده است.
جنیفر گفت: «وقتی همه چیز تمام شده و رفته و دوستان و خانواده و اطرافیان بچهدار میشوند، وضعیت بسیار دردناکی است.»
«من مادر خوبی هستم و میتوانستم برای بیش از یک بچه هم مادر خوبی باشم.»
دکتر استوارت اعتقاد دارد تصمیمهای تعیینکننده اثرگذار بر بارداری در سن پایین میتواند عذابآور باشد، اما اینجا صحبت از کیفیت زندگی است.
او توضیح میدهد: «زنان قبل و بعد از چرخه پریود خود را دو انسان متفاوت توصیف میکنند. در دوره تخمکگذاری این زنان به شدت به تغییرات هورمونی حساس هستند و توانایی آنها برای مواجهه با شرایط مختلف در زندگی به شدت کاهش مییابد.»
با این حال به گفته دکتر استوارت، خبر مثبت این است که پیامدیدی پس از تشخیص قابل درمان است. نکته کلیدی این است که بیمار برای تشخیص دقیق شرایطش پرسشنامه را پر کند.
میتوان پیامدیدی را با تزریق دارو به تخمدانها و توقف ترشح هورمون یا خارجکردن تخمدانها از بدن درمان کرد.
به اعتقاد دکتر استوارت درمان پیامدی شامل برداشتن تخمدانها، برداشتن رحم یا خارج کردن هر دوی آنها است که مورد آخر جزو درمانهای بسیار سخت و شدید است.
او میزان رضایت بیماران از درمان را بسیار بالا توصیف میکند.
دکتر استوارت میگوید: «ما شاهد هستیم بیماری افراد بیشتری تشخیص داده میشود؛ آن هم به این دلیل که در سطح جهانی و از طریق سازمان بهداشت جهانی، این بیماری به رسمیت شناخته شده است.»