دولت آینده و پایداری سرزمین

به یاری پروردگار و همیاری و شرکت مردم فهیم ایـران زمـین در روز هشـتممـاه جـاری یکی از شـش نـامزد انـتخابات ریاسـت جمهوری، زمام امور اجرایی کشور را در دست خـواهد گرفت. در روزهای اخیر مکررا خواستههـای متخصصان و فرهیختگان کشور از یک طرف و مطالبات مردم از طرف دیگر به طرق مختلف مطرح شده است. یکی از مهمترین اصول بنیادین در امور اجرایی توجه به «پایداری سرزمین» است. اینکه چگونه میتوان آیـنده کـشور را بـرای نـسلهـای آتـی تضمیـن کرد؟ قـطعا به موارد متعددی میتـوان اشاره کـرد ولی فـقط یک عامل اصلی و اساسی وجـود دارد کـه تـعیـین کـننـدهٔ اصـول آمـایش سرزمـین و در نتـیـجه راهـبـری بـرنامـهریـزی زیربنایی یک ایران نوین و پایدار است.
استقرار نواحی مسکونی صنعتی و کشاورزی باید بر اساس پتانسیلهای آب تجدیدپذیر هر منطـقه باشد، نکتـهای که حداقل در نیم قرن اخـیر به آن توجه نـشد و حاصل اینکه شهرها، قطبهای کـشاورزی و مـناطق صـنعتی در محدودهای به نام فلات مرکزی شکل گرفت که ابدا فاقد توان اکـولوژیک بـرای تحمل چنین بارگذاریهای سنـگینی بـود. تهران، اصفهان، مشهد، یزد و سـایر شهرهـای واقع در فلات مرکزی از این نمونه هستنـد بهطوریکه نیمی از منابع آب زیرزمینی تجدیدناپذیر این مناطق که متعلق به نسلهای آتی بوده مصرف شده، فرونشست ۳۰ سانتی متری در سال باعث نگرانی شهروندان و مسئولان شده، آلودگی آب، هوا و خاک بهداشت اجتماعی را به طور جدی تهدید کرده و مهمتر از آن تامین نیازهای اولیه این جمعیت کثیر متراکم در کلان شهرها مثل آب و گاز و برق به دشواری صورت میگیرد.
پیشنهاد مهم به رییس جمهور آینده این است که در ابتدای استقرار دولت ایشان، در یک بازه کوتاهمدت مطالعات آمایش سرزمین را از دیـدگاه پتـانسیل آب تـجدیدپذیر سطحی و زیـرزمـینی هر حـوضه آبـریز تدوین کنند. برنـامهریزی برای اســتـقرار جـمعیت، ادامه بهرهبـرداری از وضعیت کشـاورزی موجود و صنایع آببر و کم آببر بر اساس تامین آب پایدار هر ناحیه یا منطقه و یا استان باید بر اساس این مطالعات صورت گیرد.
در حال حاضر ۷۰ درصد جمعیت کشور فقط به ۱۵ درصد آب تجدیدپذیر دسترسی دارند و بقیه جمعیـت که ۳۰ درصد جمعیت ایرانیان را تشکیل میدهند دسترسی به ۸۵ درصد آب تجدیدپذیر را دارا هستند.
دولت آینده کشور باید به سرعت بر اساس مقدار آب تجدیدپذیر هر منطقه یا حوضه آبریز حد مجاز بارگذاری جمعیـتی را برای شهرهای موجود خصوصا در فلات مرکزی مشخص کرده و بـرنامه احـداث کـلان شـهرهـای عظـیم در سـواحل خـصوصا مکـران را ذیل رهـنـمودهای مقـام معظم رهـبری در مـورد توجه به سـواحل جنوبی کشور پیاده کند.