واکسن گریزها، مانع تحقق ایمنی جمعی در برابر کرونا
با گذشت ۹ ماه از آغاز واکسیناسیون، هنوز پوشش کامل در کشور به ۷۵ درصد نرسیده و زمانی ایمنی جمعی علیه کرونا حاصل میشود که واکسن نزدهها نیز سریعتر برای انجام این امر حیاتی اقدام کنند.
تا کنون ۵۴ میلیون و ۹۷۷ هزار و ۷۲۸ نفر دُز اول، ۳۸ میلیون و ۴۳۵ هزار و ۲۹۷ نفر دُز دوم و ۱۴۹ هزار و ۵۹۲ نفر، دُز سوم واکسن کرونا را تزریق کرده اند و مجموع واکسن های تزریق شده در کشور به ۹۳ میلیون و ۵۶۲ هزار و ۶۱۷ دُز رسیده است.
واکسیناسیون کرونا در ایران از ۲۱ بهمن ۹۹ با اولویت کادر درمان، بخش مراقبتهای ویژه آغاز شد. اقدامی که به گفته متخصصان حوزه سلامت، تنها راه مقابله با این بیماری همهگیر و قطع زنجیره انتقال عفونت کووید۱۹ است و باوجود مشارکت همه شهروندان هم نمیتواند رعایت شیوهنامههای بهداشتی را حذف کند.
روند واکسیناسیون در ۲ ماه اخیر و در دولت سیزدهم به سرعت افزایش یافته و حتی تزریق دوز سوم و یادآور برای کادر درمان، بیماران با سیستم دفاعی ضعیف و سالمندان هم آغاز شده، اما همچنان اولویت با کسانی است که تاکنون واکسن نزدهاند و برای قطع زنجیره انتقال و جلوگیری از پیکهای آینده باید هرچه سریعتر برای تزریق دوز اول واکسن خود اقدام کنند.
مردم در دو سال اخیر خسارتهای فراوان جسمی، روانی و اقتصادی زیادی را متحمل شدهاند و باید هرچه سریعتر با پوشش واکسیناسیون تا آخر بهمن، قطع زنجیره انتقال و برگشت به زندگی عادی البته با رعایت پروتکلهای بهداشتی رقم بخورد.
بر اساس تحقیقات مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا، اکنون شواهد بیشتری وجود دارد که اهمیت تزریق واکسنهای کووید۱۹ را حتی اگر قبلا به این عفونت آلوده شده باشید، تایید می کند.
این مطالعه به مجموعه اطلاعاتی می افزاید که محافظت واکسن ها را در برابر ابتلا به بیماری شدید ناشی از کووید۱۹ نشان می دهد. این داده ها نشان داد که در میان ۶ هزار و ۳۲۸ بزرگسال کاملاً واکسینهشده که در این تجزیه و تحلیل مورد بررسی قرار گرفتند، ۳۲۴ مورد یعنی پنج درصد افراد یادشده طی ۶ ماه اول پس از دریافت دُز دوم واکسن کرونا، به این ویروس آلوده شدند.
این در حالی است که در میان هزار و ۲۰ نفر از افراد واکسینه نشده ای که در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفتند، ۸۹ مورد یعنی ۹ درصد به عفونت ناشی از ویروس کرونا آلوده شدند.
اطلاعات ضد و نقیض فضای مجازی عامل اصلی مقاومت در برابر واکسیناسیون
جعفر جندقی معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی در این زمینه می گوید: با رسیدن واکسیناسیون به بالای ۷۰ درصد ایمنی نسبی جمعی ایجاد میشود اما چون اثربخشی واکسن در افراد مختلف متفاوت و ممکن است برخی دز سوم نیاز داشته باشند، لازم است ۱۰۰ درصد مردم را واکسینه کنیم.
وی می افزاید: در حال حاضر واکسن به اندازه کافی وجود دارد و منتظر حضور مردم در مراکز واکسیناسیون هستیم.
جندقی ادامه می دهد: دلیل مقاومت برخی از مردم در مقابل واکسیناسیون باید علت یابی شود. از نظر من مهمترین دلیل آن اطلاعات ضد و نقیضی است که در فضای مجازی دست به دست میشود. مردم آگاه باشند که اثرات تزریق واکسن موضوعی علمی است و هرکسی نمی تواند درمورد آن نظر دهد.
وی تصریح می کند: همزمانی بسیاری از بیماریها با تزریق واکسن به ویژه در افراد با سن بالا این شائبه را ایجاد کرد که این بیماریها از عوارض واکسن است. در حالیکه تا کنون حدود پنج میلیارد دز واکسن در جهان تزریق شده و این نوعی آزمایش برای اثبات بیعوارضی واکسن است.
واکسن ها کم عارضه هستند
جندقی تاکید می کند: بر اساس شواهد، واکسنهای کرونای موجود بسیار کم عارضه هستند و حتی عارضه آن نسبت به واکسنهایی که به صورت عادی برای کودکان تزریق می شود کمتر است.
وی می گوید: همه واکسنهای موجود از وخامت بیماری و مرگ و میر تا درصد بالایی جلوگیری میکنند. نمیتوان به صراحت گفت کدام واکسن بهتر است؛ در واقع بهترین واکسن اولین واکسنی است که در دسترس قرار دارد و لازم است مردم بدون معطلی و هرچه سریعتر در این شرایط گسترش ویروس خود را واکسینه کنند.
جندقی می افزاید: دلیل افزایش مرگ و میر در خیز پنجم کرونا، پایین بودن درصد واکسیناسیون و شیوع سویه دلتا بود. همان واکسیناسیون مختصر گروههای پرخطر تا حد زیادی میزان مرگ و میر را کنترل کرد، در غیر این صورت آمار فوتیهای روزانه در کشور حتی به دو هزار نفر میرسید.
ورود مردم به مباحث علمی واکسن ضرورتی ندارد
وی تاکید می کند: لزومی ندارد که ذهن مردم درگیر مباحث علمی و تخصصی واکسن که حتی دانشمندان و پژوهشگران هنوز در آن بحث و تبادل نظر دارند شود و بهتر است مردم به متخصصان این حوزه اعتماد کنند. زیرا برداشت سطحی از مباحث علمی باعث دودلی و تاخیر در واکسیناسیون میشود.
جندقی با اشاره به اینکه واکسیناسیون از جهش ویروس جلوگیری میکند، اظهار می دارد: جهش ویروس بسیار خطرناک است زیرا ویروس را قویتر و شرایط را بحرانیتر میکند؛ به طور مثال سرایتپذیری ویروس اولیه ووهان ۱.۵ نفر بود اما در دلتا به ۶ الی ۷ نفر رسید، بیش از ۹۰ درصد فوتیهای کنونی کرونا، افرادی هستند که واکسن نزدند؛ بنابراین مردم در تزریق واکسن تعلل نکند زیرا مهمترین راه در دسترس برای مقابله با ویروس همین است و در کنار آن تغذیه مناسب و دوری از اضطراب راهکارهای عبور ایمن از دوران کرونا است.
آگاهی بخشی به مردم یکی از اهداف مهم وزارت بهداشت است
در همین پیوند وزیر بهد اشت، درمان و آموزش پزشکی آگاهی بخشی به مردم یکی از اهداف مهم این وزارتخانه دانست و از مسئولان حوزه سلامت خواست هر مطلبی که منتشر می شود در مورد آن صحبت کنند زیرا اگر به آن شایعات پاسخ داده نشود، ممکن است به حقیقت کاذب تبدیل شود.
بهرام عین اللهی روز دوشنبه سوم آبان ماه در وبیناری که به مناسبت هفته جهانی سواد رسانه ای و اطلاعات، واکسیناسیون، یکی از راههای بسیار موثر و مفید در پیشگیری از ابتلا به کرونا است و وزارت بهداشت بر آن تاکید ویژه دارد، واحد روابط عمومی وزارت بهداشت نیز در این زمینه بسیار کار کرده است.
وی گفت: متاسفانه تعداد بسیار قلیلی هم هستند که با دادن اطلاعات غلط به مردم در فضای مجازی، منجر می شوند که تعدادی اندکی از مردم واکسن نزنند و سلامت همه جامعه به خطر بیفتد. توصیه ما این است که به صحبت های دانشمندان و اندیشمندانی که دلسوز جامعه هستند، دقت کنید. وزارت بهداشت مسئول سلامت مردم است، همانطور که دانشمندان در مورد تمام بیماری ها نظریه ارائه می دهند و راه درمانی پیدا می کنند و بسیاری از بیماران نیز با استفاده از روش های مختلف درمانی، بهبود پیدا می کنند در مورد کرونا نیز همینطور است.
وزیر بهداشت عنوان کرد: یکی از نکاتی که همواره بر آن تاکید داشته ام، این است که مسئولین حوزه سلامت هر مطلبی که منتشر می شود در مورد آن صحبت کنند، چراکه اگر به آن شایعات پاسخ داده نشود، ممکن است به حقیقت کاذب تبدیل شود. بنابراین لازم است که سریعا شفاف سازی برای مردم صورت گیرد.
عین اللهی یادآور شد: در امر واکسیناسیون دیدیم که اگر مردم به صحنه بیایند می توانند بسیار کمک کننده باشند، حضور مردم باعث شد کاری را که در عرض یک سال می توانستیم انجام دهیم، دو ماهه به انجام برسانیم. بنابراین در مورد آگاهی بخشی نیز مردم باید کمکمان کنند و به صحنه بیایند و اطلاعات درست و مورد تایید را به همه منتقل کنند. امیدواریم کشورمان به سمتی پیش رود که سواد، سنجش و ارزیابی رسانه در تمام مردم ایجاد شود و بتوانند اخبار درست را از نادرست تشخیص دهند.
آنچه مسلم است شواهد خیلی زیادی وجود دارد که در آستانه ورود به موج ششم کرونا قرار داریم. تجربیات نشان میدهد در اجرای مربوط به قوانین محدودیتها و مداخلات غیردرمانی قاطع نبودیم. اکنون نقطه ضعفهای پیکهای قبلی را میدانیم و باید قاطعانه از بروز موارد بالای بیماری در موج ششم پیشگیری کنیم. به طور قطع تعداد موارد فوتی در افراد واکسن نزده بسیار زیاد است ولی هنوز ۲۵ درصد جامعه دو دوز واکسن را نزدهاند و این نشان میدهد در قدمهای اول هستیم و باید در کنار تشویق مردم به واکسیناسیون، پروتکلهای بهداشتی را همچنان رعایت کنیم.
با آنکه سرعت واکسیناسیون در کشور بخوبی پیش می رود اما هنوز نسبت مناسبی از جمعیت دو دوز واکسن کرونا را دریافت نکردهاند و دو هفته از زمان دریافت دوز دومشان نگذشته است بنابراین هنوز درجات بالایی از ایمنی در جامعه ایجاد نشده و نباید شتاب زده عمل کنیم.